Waarom moest het nu precies zó gaan! Net nu alle neuzen de goede kant op leken te staan. Niet eerder was het moment gunstiger dan nu. En uitgerekend nu bleek de meerderheid voor de andere optie te willen kiezen. Bezorgdheid, boosheid en neerslachtigheid streden om voorrang nu op dit cruciale moment alles mis leek te gaan.
In eerdere blogs schreef ik over emoties en de behoefte achter elke emotie. Angst roept om veiligheid, boosheid om grenzen en verdriet vraagt om verwerking. Ook schreef ik over vervormingen van emoties. Verdriet in de plaats van boosheid, angst door onderdrukte boosheid of somberheid door onderdrukt verdriet.
Dit keer schrijf ik over ongezonde emoties. Emoties als gevolg van vermenging van doel en verlangen. Dat vraagt toelichting besef ik.
Het is gezond om verlangens te hebben. Veel mensen worstelen juist met het gemis aan verlangens. Veel van hen leerden op jonge leeftijd zo sterk hun verlangens te negeren dat ze op volwassen leeftijd het zicht er op missen. Een lastig probleem.
Maar waar ik nu op doel is vermenging van verlangen en doel. Je kunt bijvoorbeeld verlangen naar harmonie in je team, gezin of relatie. Dat is op zichzelf een gezond verlangen. Maar wanneer het een doel wordt ontstaat complexiteit. Als dat verlangen naar harmonie een doel is en het is niet duidelijk wanneer het voldoende is, resulteert dat in bezorgdheid. Daarnaast, het is een doel waarbij je afhankelijk bent van anderen. Werken zij onbedoeld niet mee, dan resulteert dat bij jou in boosheid. Raakt je doel door welke reden dan ook definitief uit beeld, dan resulteert dat in neerslachtigheid. Waar ontstaat dit probleem?
Onvervulde verlangens vormen een teleurstelling. Teleurstellingen vragen om verwerking. Teleurstellingen zijn echter eenvoudiger om te verwerken dan de emoties die ontstaan door niet bereikte doelen. Die emoties zijn bezorgdheid, boosheid en neerslachtigheid:
- Bezorgdheid: je hebt onzekere doelen
- Boosheid: je wordt verhindert in het bereiken van je doel
- Neerslachtigheid: je hebt onmogelijke doelen
Wanneer je verlangen een doel werd en dat doel wordt niet bereikt raak je gefrustreerd. Frustratie is eigenlijk de emotionele toestand van iemand die belemmerd wordt zijn doelen te verwezenlijken. Steeds wanneer je frustratie ervaart vraagt dat om je bewust te worden van je doel. Bezinning op je doel. Of beter gezegd: ontwarring van doel en verlangen. Het is gezond en bijbels een doel te hebben. Maar dan wel een gezond en bijbels doel.
En daarom is het nodig je doel af te stemmen op Gods doel. Zijn verlangen is natuurlijk óók dat je in harmonie samenleeft met je naasten. Maar dat is niet Zijn doel..! Zijn doel is dat Hij de vervulling is van jouw verlangens. Hij heeft je zo geschapen dat je alleen in de gerichtheid op Hem het ware karakter van de ‘vreugde’ kunt ervaren. Ben je een wedergeboren christen? Zijn doel met jou is dat je karakter gevormd wordt. Zijn doel is dat jouw karakter Zijn beeld vertoont.
Ik citeer: ‘Daardoor heeft Hij ons de grootste en kostbare beloften geschonken, opdat u daardoor deel zou krijgen aan de Goddelijke natuur, nadat u het verderf, dat er door de begeerte in de wereld is, ontvlucht bent. En daarom moet u zich er met alle inzet op toeleggen om aan uw geloof deugd toe te voegen, aan de deugd kennis, aan de kennis zelfbeheersing, aan de zelfbeheersing volharding, aan de volharding godsvrucht, aan de godsvrucht broederliefde en aan de broederliefde liefde voor iedereen. Want als deze dingen bij u aanwezig zijn en toenemen, zullen ze u niet doelloos en onvruchtbaar laten wat de kennis van onze Heere Jezus Christus betreft.’ 2 Petrus 1:4-8. Teksten met een soortgelijke strekking vind je in Romeinen 5:3-5 en Jakobus 1:2-4.
Gods doel is dat je volwassen wordt in Christus! Paulus zegt: het doel van alle vermaning is liefde. 1 Tim. 1:5. Houd je dat doel voor ogen dan zul je de vrucht van de Geest voortbrengen: liefde, vreugde (in plaats van neerslachtigheid), rust (in plaats van bezorgdheid), geduld (in plaats van boosheid).
Niet beantwoorden aan Gods doel is de essentie van het Bijbelse begrip ‘zonde’. Wat is er dagelijks veel te belijden. Te bidden. Te danken. Hoor de uitnodiging in Filippenzen 4:6. Maak je begeerten (verlangens) door bidden en smeken mét dankzegging bekend bij God.. Daarop volgt deze rijke belofte: ‘en de vrede van God, die alle begrip te boven gaat, zal uw harten en uw gedachten bewaren in Christus Jezus.’
Vrede.. in het gefrustreerde gemoed.
